مسير ولنجك(تله كابين توچال)

مهمترین شاخصه این مسیر، خدمات تله کابین توچال است که بعنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهر تهران، نقش بسزایی در کثرت مراجعین به این مسیر دارد. این تله کابین به طول تقریبی 7500متر علاقه مندان را از ایستگاه اول در ارتفاع 1917متری به ایستگاه هفتم در ارتفاع 3735 متری می رساند. مسیری آسفالته از ورودی مجموعه به ایستگاه اول وجود دارد که حتی در روزها و شبهای غیر تعطیل نیز پذیرای کسانی است که بمنظور پیاده روی وارد این مجوعه می شوند. در ضلع شمالی ایستگاه اول، جاده ای خاکی کوه پیمایان را به سوی ایستگاه های بالاتر راهنمایی می کند. مسیر صعود در این منطقه همین جاده است که به ایستگاه پنجم در ارتفاع 2942 متری می رسد. از مهمترین خطرات این مسیر در زمستان راه میانبری است که از میانه های مسیر ایستگاه 2 و 5 به ایستگاه5 می رسد و بخصوص در نزدیکی ایستگاه5 از یک شیب بهمن گیر عبور می کند. از ایستگاه پنجم به بخش های مهمی از ارتفاعات شمال تهران می توان دست یافت. در جهت شرق، به دره اوسون و پناهگاه شیرپلا و در جهت غرب به پناهگاه کلکچال و درکه مسیرهای پاکوب مشخص است. لازم به تذکر است که در بخشهایی از هردو این مسیرها در زمستان خطر بهمن وجود دارد. همچنین در جهت شمال ایستگاه 5 هم می توان به ایستگاه هفتم و از آنجا به قله توچال صعود کرد. این بخش از مسیر نیز در زمستان در قسمتهایی خطر بهمن و بخصوص در هوای مه آلود یا همراه با بارش، خطر گم شدن دارد.

 فرود از قله توچال
فرود از قله توچال به سوي ايستگاه هفت در هواي طوفاني و مه آلود به هيچ توصیه نمی-شود. خصيصه تپه ماهوري مسير و يك شكل بودن سطح گردنه بين قله توچال و ايستگاه هفت، انحراف از مسیر اصلی را در دو محتمل می سازد. راه اول، فرود به دره فراخلا به سمت جنوب مي‌باشد كه ريزش بهمن را به دنبال دارد. راه دوم، انحراف به سوي شمال و ورود به دشت وسيع واقع در شرق توچال است.

در زمستان فرود از ايستگاه شماره هفت تله كابين به سوي ايستگاه شماره پنج نیز مشكل است؛ زيرا ديگر از جاده تابستاني اثري نيست و برف سنگين زمستاني جاده را كاملاً مي پوشاند. علي رغم پاكوب شدن لبه جاده توسط كوهپيمايان ديگر، بايد توجه داشت كه در هواي طوفاني و مه آلود فرود به ايستگاه شماره پنج تله كابين خطرناك بوده و احتمال گم کردن مسیر زیاد است.
مسير فرود نهايي به سوي ايستگاه شماره پنج، از دل بهمن بزرگي مي گذرد كه خود مانع بزرگي بر سر راه محسوب مي شود و راه تابستاني را پوشانده است. اين مسير با عبور از فراز دره بهمن گير فراخلا انجام شده و در زمستان بسيار خطرناك است. براي فرود از توچال بهترين راه فرود همان یال گوله بند مي باشد.
عبور از اين مسير مي بايست با حضور كوهنوردان با تجربه انجام پذيرد. بديهي است راهي كه توسط كوهپيمايان در دل بهمن باز مي گردد و تردد به ايستگاه شماره پنج از آنجا صورت مي گيرد، همواره در معرض خطر ريزش بهمن است. رسيدن به جانپناه اسپيدكمر از گردنه انجام مي شود و مشكل چنداني ندارد و فقط با برف كوبي همراه است، اما رسيدن به مسير هفتي شكل در بالاي جانپناه مستلزم عبور از مسیر بهمن گیر است. اين مسير سنگلاخي و كمي مشكل است و ادامه راه تا ايستگاه شماره هفت با مشكلات عبور از فراز بهمن فراخلا توأم است و توصيه نمي-شود.
به هر حال بايد توجه داشت كه فرود از قله توچال به سوي شيرپلا نيز مستلزم شناخت تابستاني از مسير صعود مي باشد. اغلب حوادث منجر به فوت در هنگام فرود اتفاق افتاده است كه بيشتر به دليل يكدستي و سينه كش بودن مسير و عدم ديد كافي در هواي خراب و انحراف از مسير اصلي بوده است. ميله گذاري ها در سال های اخير در اين مسير، از جمله اقداماتی است كه به پيدا كردن مسير صحيح كمك فراواني مي كند.

تذکر: در مسير غربي بعد از پناهگاه شيرپلا، به سمت  گردنه منتهي به يال توچال شيب هاي بهمني سنگيني وجود دارد كه انتهاي آن به دره غار پلنگ و دره آبشار دو قلو و كافه صفر كشيده مي شود. در لبه هاي گردنه نیز نقاب هاي برفی شکل می گیرد.
دره‌هاي كمركش جنوبي توچال بخصوص دره اوسون و دره فراخلا و اسپيدكمر،  بايد با احتياط و تنها از مسير برف‌كوبي شده طی شود و نبايد به جبهه‌هاي سنگي و شمالي آن وارد شد. خصوصاً اين مسير در هنگام ناپایداری هوا و مه آلود شدن بسيار گمراه كننده است.
 يك خطر پس از گردنه اسپيدكمر و دره ورودي به گردنه ايستگاه پنج وجود دارد. در اين مسير به علت حجم شديد برف و بادكوب شدن آن در مسير و شيب تند از بالای گردنه، بايد بطور مستقيم نه بصورت تراورس صعود شود تا خطر بهمن به حداقل برسد. پس از نزديك شدن به ايستگاه 5، یک سه راهی وجود دارد، راه صعود به قله توچال از مسير جاده و يال پهن بين جاده و دره غربي كاملاً ايمن بوده، اما در زمان بارش سنگين برف بايد خيلي با دقت  صعود شود و در زماني كه به علت مه یا بارندگی ديد در اين منطقه وجود نداشته باشد، صعود به بالا دست غير ممكن است.
مسیری دیگر از سمت غرب ايستگاه 5 به گردنه پلنگ چال متصل شده كه  به پناهگاه پلنگ-چال منتهی می شود. اين گردنه و مسير آن را به سمت دره پلنگ چال در زمستان بايد با احتياط و از مسير برف كوبي شده فرود و يا صعود نمود. يك راه ديگر كه عموم كوهپيمايان از آن استفاده مي كنند، جاده عريض كنار پيست اسكي و زير قله كماچال در جنوب غرب ايستگاه 5 است، كه به طرف ايستگاه2 و ايستگاه1 ولنجك ختم مي گردد و مسيری ایمن است. اما فرود و عبور از دره شرقي موسوم به دره گداهك و جنوب به سمت ولنجك در خارج از جاده اصلي به علت شيب-هاي تند و بعضا" صخره اي، حادثه آفرین است.